Data in de ouderenzorg: overzicht voor nu, anticiperen op de toekomst

Teun Koldeweij is data scientist binnen Marga Klompé, een ouderenorganisatie in de Achterhoek. Hij is betrokken bij de implementatie van KIK-V en zet zich daarnaast in voor een regionale infrastructuur zodat ouderenzorginstellingen, huisartsen, ziekenhuizen en andere zorgpartijen onderling data kunnen uitwisselen. Niet alleen om goede zorg te kunnen leveren in deze tijd, maar ook om vooruit te kijken naar de nodige zorg in de toekomst. De principes van KIK-V vormen het fundament voor deze ontwikkeling.

Marga Klompé heeft de implementatie van KIK-V vanaf de start van het programma opgepakt. Waarom zijn jullie zo actief?

“KIK-V heeft ons streven aangewakkerd om in de toekomst volledig op data te kunnen vertrouwen. Zowel de zorgverlening als de ondersteuning willen we kunnen sturen op basis van beschikbare data. En eigenlijk willen we een stapje verder gaan. We willen op basis van beschikbare gegevens ook anticiperen op waar we mee te maken gáán krijgen en wat daarbij nodig is. Bijvoorbeeld intensievere zorgverlening omdat er meer zware indicaties aankomen. Data zijn voor ons een hulpmiddel om kwaliteit te borgen.”

Wat levert KIK-V jullie nu al op?

“Behalve dat het aanleveren van gegevens aan uitvragende partijen (zoals de IGJ of NZa) eenvoudiger is geworden, heeft KIK-V gezorgd voor helderheid en standaardisatie van onze data. Als bijvoorbeeld opgevraagd wordt hoeveel personeelsleden we hebben, dan is nu duidelijk wie wel en wie niet in die berekening meegenomen moet worden. Ook zit er door KIK-V meer structuur in het opslaan van gegevens in de bronsystemen*. Als alle zorgorganisaties op deze zelfde manier met data omgaan, zouden we goed kunnen benchmarken, dus leren van andere instellingen door te spiegelen.”

“Data zijn voor ons een hulpmiddel om kwaliteit te borgen.”

Is het willen leren ook de reden dat Marga Klompé betrokken is bij de regionale infrastructuur voor data-uitwisseling?

“Dat klopt. Het project Geïntegreerde regionale data infrastructuur Achterhoek (GeRDA) werkt aan het uitwisselen, verwerken en analyseren van zorgdata in onze regio. Het is een domeinoverstijgend initiatief, ontstaan met KIK-V als basisgedachte. We wisselen gegevens uit tussen huisartsen, ziekenhuizen en ouderenzorginstellingen. We hopen ooit goed te kunnen voorzien hoeveel zorg er in de toekomst nodig zal zijn voor mensen met dementie.

Zo ver zijn we nog niet. We hebben nu een eerste proef gedaan op het gebied van ouderenzorg en spoedeisende hulp. Hoe vaker iemand een huisartsvisite krijgt, des te groter is de kans is dat die persoon op de spoedeisende hulp terecht komt, zo bleek uit onze gegevens.”

Even terug naar de implementatie van KIK-V: hoe loopt dat binnen Marga Klompé?

“We houden van pionieren en doen daarom al een tijd mee. We zijn een van de koplopers* en vorig jaar hebben we de proef met de KIK-starter* gedaan. Inmiddels hebben we een werkend datastation*. Hierdoor is het aanleveren van gegevens sowieso eenvoudiger, want de nodige gegevens staan overzichtelijk gestructureerd. We hoeven ze nu alleen nog te controleren.

De gegevens hebben we deze zomer nog handmatig aan de NZa aangeleverd. Een paar technische hindernissen belemmerden het automatisch aanleveren, en onze planning was te vol om dat snel op te lossen. Maar volgend jaar verloopt het automatisch, dat weet ik zeker.”  

Hoe zie jij de toekomst van KIK-V?

“Ik heb veel vertrouwen in de ontwikkelingen. De plannen lopen parallel aan die van Marga Klompé  en van het GeRDA, zoals de uitrol naar andere zorgdomeinen. Verbreding naar andere ketenpartijen* zou mooi zijn, bijvoorbeeld het Centraal Bureau voor de Statistiek waar we ook veel gegevens aan moeten aanleveren. Daarnaast hoop ik veel te leren van de gegevens van andere zorginstellingen. Zo weten we beter hoe we er met elkaar voor staan.”

Wil je ook aan de slag met het op orde krijgen van data binnen jouw regio? En ben jij benieuwd hoe KIK-V kan helpen in de ontwikkeling naar betere informatie-uitwisseling en meer datagedreven werken? Neem dan contact op via infoKIKV@zinl.nl.

*Kijk in de alfabetische begrippenlijst voor uitleg

Wat is KIK-V?

In het programma KIK-V maken ketenpartijen samen afspraken over het vaststellen en uitwisselen van informatie (kwaliteits-, personeels¬, cliëntkeuze- en bedrijfsvoeringsinformatie). Het doel van KIK-V is ervoor te zorgen dat die uitwisseling beter verloopt. Om deze ontwikkeling op gang te brengen is in juli 2018 het Programma KIK-V van start gegaan. Er is een gedragen systematiek ontwikkeld om de informatie-uitwisseling tussen zorgorganisaties en ketenpartijen te optimaliseren. Door vragen op elkaar af te stemmen en zoveel mogelijk uit te gaan van de gegevens die zorgorganisaties zelf gebruiken en vastleggen wordt de informatie-uitwisseling verbeterd, vereenvoudigd en efficiënter ingericht. Inmiddels zijn ongeveer 125 zorgorganisaties bezig met de implementatie van de KIK-V werkwijze. KIK-V staat voor Keteninformatie Kerngegevens Verankeren, Versnellen, Verdiepen, Verbreden.